Winschoten - 11 februari 2019
De tafel is in landelijke sfeer gedekt en chef-kok Bart Kuipers van Restaurant 't Backhuys staat al klaar om de Koplopers hartelijk te ontvangen. Het historische pand, aan de Langestraat in Winschoten springt direct in het oog. De terrastuin aan de achterkant, met een rijke collectie van zelf gekweekte kruiden en bloemen draagt daar zeker aan bij. In de sfeervolle ambiance evalueren de deelnemers vanavond het Koploperproject 'Korte Voedselketens' in Zuid Oost-Groningen.
De 'aftermovie van het Koplopersymposium 'van bodem tot bord', word met applaus ontvangen. De evaluatie bestaat uit ‘drie gangen’ en daarin bespreken we de resultaten van het project, 'Tips en Tops' en het gebruik van het Koplopernetwerk.
Wat heeft de deelname aan het project voor de Koplopers opgeleverd?
Als gemiddeld cijfer voor de deelname aan het project geven de Koplopers een 9! In de 'woordwolk' op het scherm verschijnen resultaten als:
Imagoverbetering, Kennis en inzicht, Nieuwe contacten, Milieuscan, Biologisch gaan produceren, Bewustzijn, Connecties, Samenwerking, Netwerk en de Milieubarometer. Maar ook 'de plek waar je staat', ander voer voor de koeien en 'MVO is een doorlopend proces geworden'.
Welke stappen zijn al gezet?
Alfred Nap van De Blanckenborg geeft een voorzet. 'Er zijn nieuwe plannen en andere keuzes gemaakt. Bijvoorbeeld een grotere afvalcontainer, groene energie inkopen en plastic bekers zijn vervangen door een slim recycle-systeem met papieren bekers, dat veel minder afval geeft. Wij schenken elke dag meerdere malen 250 kopjes koffie. Dus reken maar uit!' Collega Gaby Glatz vult aan: 'Normaal is alles erg versnipperd, MVO is binnen onze instelling meer een geheel geworden'
PuurIdee vindt dat ook: 'De scan levert heel veel kapstokjes, waarmee je het zo goed voorgeschoteld krijgt.' aldus Geralt Nieuwenhuis.
Restaurant Backhuys: 'Het is educatief geweest. Net alsof je weer een jaartje naar school gaat' Het leverde mij meer klanten op, dat kon ik gelijk merken en we werken nu met kleinere porties naar behoefte'
Ook Bioboerderij Landleven heeft mooie stappen gezet. 'Wij hebben zoveel interessante linkjes gekregen, daar heb je heel veel aan. Op momenten dat je even de tijd hebt kun je ze rustig doorlezen en in de praktijk brengen. Een mooi voorbeeld is de bankwijzer' Harry Luring vult aan 'Je staat veel meer open voor duurzaamheid, doordat je het beter gaat zien in alle aspecten van je bedrijfsvoering. Bij de koffiemachine in de cursusruimte hangt nu een bordje voor de gasten met de tekst 2e kopje hergebruiken'
Blanckenborg: 'Je ijkt met een heel andere bril bijvoorbeeld naar nieuws- en berichtgeving. En er worden dingen vrij gezet in je bewustzijn. Wij zijn ook op bezoek gegaan bij de Bioboerderij. In onze teambespreking en het info-bulletin wordt nu elke week aandacht besteed aan MVO en de reacties zijn allemaal positief' PuurIdee: 'Uit onze milieuscan bleek bijvoorbeeld dat al die vieze autokilometers veel belangrijker zijn dan bijvoorbeeld ons afval'. Reductie van afval op verpakkingen, voedselverspilling en door gedragsverandering blijkt in dit project een majeur milieueffect te hebben.
Molen Mulder Pot verteld over de kwaliteit van Nederlands graan en de prijzen ten opzichte van graan dat beschikbaar is op de wereldmarkt. De kwaliteit van Nederlands graan is uitstekend, alleen voor bakkers zoals echte bakker John Meinds bevat het onvoldoende eiwitten waardoor er tijdens het rijsproces minder gluten worden gevormd. Hierdoor wordt het brood minder luchtig. Graan uit Oekraïne heeft wel de juiste eigenschappen en het is ook nog een 5x goedkoper. Dit maakt het bakken van brood met lokaal graan lastig. Voor bakproducten zoals cake, koekjes maar ook zuurdesem brood is graan uit Nederland wel een prima ingrediënt.
Molen Mulder Pot ziet de vraag naar Nederlandse producten groeien en dankzij een betere samenwerking tussen de ketenpartners wordt op de foodmiles flink bespaard. Producten van ver zoals uit Oekraïne en China worden steeds meer vervangen door producten uit de regio.
Hoe gaan deze Koplopers verder met het verduurzamen van hun bedrijf?
De Blanckenborg heeft sinds dit jaar een MVO-jaarverslag en gaat nu aan de slag met zonnepanelen en een warmtepomp. Molen Mulder Pot gaat investeren in een extra grondmolen met meer vleugelcapaciteit en 84 zonnepanelen. PuurIdee gaat deelauto's in de organisatie uitzetten. Daarnaast zijn MVO en duurzaamheid bewust vaker onderwerp van gesprek met de klant. Restaurant 't Backhuys gaat een permacultuur-tuin aanleggen van kruiden groenten en fruit. Bioboerderij Landleven doet onderzoek naar Blauwe Diesel. Die kan als alternatief voor de vuile diesel van (landbouw)werktuigen worden ingezet. 'Van PuurIdee heb ik geleerd zoveel mogelijk 'touchpoints' met de klant te creëren zegt Chonda Luring en die kansen zijn er zat heb ik ontdekt.
Ondertussen is het voorgerecht al op en wordt het hoofdgerecht geserveerd. Daar zijn we allemaal even stil van. Een prachtig opgemaakt bord vol kleur en smaak en Bart legt uit waar de ingrediënten vandaan komen, praktisch allemaal binnen een straal van 25 km, puur, lokaal en (h)eerlijk! Kortom dit bedrijf kan terecht als locatie van meerwaarde worden bestempeld. Na het oogstrelende dessert wordt nog gebrainstormd over de laatste vraag.
Hoe kan het Koplopernetwerk het best benut worden?
De Koplopers bouwen de contacten nu verder uit 'Je bent nu niet meer de enige' We hebben handvatten en inspiratie gekregen en er is meer samenhang.'De diversiteit in de groep is interessant'. Als tip geven de Koplopers mee duidelijk over het belang van de diversiteit te communiceren. Er is behoefte om zoveel mogelijk 'best practices' uit te wisselen in de groep zodat iedereen kan leren van elkaar. Belangrijk is ook de Koplopers aan te spreken op hun verantwoordelijkheid om op de bijeenkomsten aanwezig te zijn, omdat je dan een nog groter resultaat boekt.
Deze groep wil in ieder geval graag intensief blijven samenwerken. Dat gaat eigenlijk vanzelf. 'We maken gebruik van elkaars producten en kennis en we weten elkaar te vinden'. Een idee van Marijke Luring dat postvat is een digitaal 'Koploperplatform' als ontmoetingsplaats waar Koplopers vraag en aanbod delen. Daarnaast wil deze groep jaarlijks minstens een keer met elkaar uit eten gaan, in combinatie met een verdieping bijvoorbeeld een thema- lezing, activiteit of een excursie naar een locatie van meerwaarde.
Deze toekomstbestendige bedrijven zullen de winst van innovatieve samenwerking, investering en technologie de komende jaren blijven oogsten. Duurzaamheid is immers een proces en dat is 'nooit af '.
Bekijk hier de aftermovie van het koplopersymposium 'van bodem tot bord'.
Foto: de entreeruimte van 't Backhuys