Noordhorn, 19 juni 2018
In de riante huiskamer van Dorpshuis De Dorpsstee in Noordhorn vond afgelopen dinsdag een bijzondere ontmoeting plaats. Negen dorpshuisbesturen in de gemeente Zuidhorn kwamen bijeen om de eerste resultaten van de nulmeting met de Milieubarometer en de duurzame dorpshuizenscan uit te wisselen.
De gemeente Zuidhorn stelde eind vorig jaar 300.000 Euro beschikbaar voor het toekomstbestendig maken van de 13 dorpshuizen die aan dit project meedoen. Visvliet, Den Ham, Oldehove en Saaksum moesten wegens werkzaamheden verstek laten gaan. Zij zijn de volgende keer wel van de partij. Wethouder Henk Bakker prees mede namens collega Fred Stol, de dorpsbesturen die veelal door vrijwilligers worden gedraaid, voor de extra tijd en energie die zij toch telkens weten vrij maken. Het Koploperteam met Jaap de Vries van DZyzzion, Reina Boels van Rein Advies en Ada Kruiter van Circulair Actief, begeleidt de dorpen met de Koploperaanpak bij de uitvoering van scans en duurzame maatregelen. Ook samenwerkingspartner Vereniging Groninger Dorpen was aanwezig.
In een pitch presenteerde elk bestuur de milieu-impact plus concrete plannen om het dorpshuis te verduurzamen. De ambitie om energieneutraal en van het gas af te komen werd in vrijwel alle pitches genoemd. Opvallend was ook de gedeelde behoefte om de inrichting flexibel aan te passen aan nieuwe functies van het dorpshuis. Zo wordt het dorpshuis weer een uitnodigende centrale plek, die multifunctioneel en aantrekkelijk is voor jong en oud. Dat biedt tegelijkertijd een mooie kans om de combinatie met energiebesparende maatregelen te maken.
Sommige dorpshuizen zijn al ver gevorderd. Zo wekken Kommerzijl, Lauwerzijl en Pieterzijl zelf energie op met zonnepanelen en koopt Aduard groene energie van Nederlandse windmolens in. Den Horn richt zich eerst op gevelisolatie, led en inrichting. Pieterzijl wil van het gas af door over te schakelen op een warmtepomp in combinatie met infraroodpanelen. Niezijl wil investeren in zonnepanelen, led en een verlaagd plafond om energie te besparen. Niehove heeft een flinke verbouwing achter de rug en water- en energiebesparende maatregelen getroffen zoals isolatie, led verlichting en sensoren in de toiletvoorziening.
Na een korte onderbreking met soep en broodjes, verdiepten de deelnemers zich energiek in drie kennisworkshops over duurzame inrichting en interieur, collectieve energie, warmtepompen en aardwarmtekorven en de elektrische deelauto. Experts en lokale ondernemers presenteerden concrete alternatieven.
Zo werd helder wat er voor nodig is om van het gas af te kunnen stappen. De Groninger Energie Koepel gaf een stappenplan voor het oprichten van een eigen energie opwek-coöperatie en een Buurkracht bespaarteam. Bovendien levert zo’n coöperatie een verdienmodel op, waardoor er structureel inkomsten voor duurzame activiteiten voor het dorp beschikbaar komen.
De tweede workshop ging over deelplatforms met een concreet aanbod voor gratis elektrische deelauto’s in je dorp en in de derde workshop werden voorbeelden van inrichting getoond en een rekenvoorbeeld waarmee je extra kapitaal voor een eigentijdse en toekomstbestendige inrichting van je dorpshuis genereert.
Interieurontwerper Wim Buss: ‘Ik zie echt heel veel mogelijkheden. Dorpshuizen op een andere manier inrichten en de belevingswereld veranderen is hard nodig om ze toekomstbestendig te houden, ook voor de jeugd. ‘Sturen op inrichting en op energie is even belangrijk, bevestigt ook voorzitter Rolf Rozema uit Niezijl, ‘het resultaat op lange termijn is een dubbel rendement op zowel het sociale kapitaal als de milieu-impact van je dorp. Henk Bakker benadrukte daarnaast de belangrijke symboolfunctie van het dorpshuis voor inwoners.
Noordhorn is er al bijna uit. Morgen vergadert het bestuur en wordt besloten of er een energie coöperatie of een Buurkrachtteam komt, of allebei. Niehove heeft al een energie coöperatie en ziet laadpalen en twee elektrische deelauto’s aan de rand van het dorp wel zitten. Grijpskerk opteert voor een zorgloket en de inrichting van een duurzaam infocentrum met een regionale functie.
Na afloop werd menig vervolgafspraak gemaakt voor gezamenlijke inkoop, offertes en gedeelde diensten. De komende tijd gaan alle dorpen hun ideeën uitwerken in concrete projectplannen. Wethouder Bakker gaf alvast een voorzet. ‘Ik denk wel dat wij vanuit de gemeente, laadpaal infrastructuur voor de elektrische deelauto kunnen en willen gaan ondersteunen.’ Wij denken graag mee over dit interessante idee naar het voorbeeld van Midwolde omdat het al werkt en gemakkelijk in het Westerkwartier uitgerold kan worden.’
Na de zomer vindt de tweede uitwisselingsbijeenkomst plaats. Dit zal zijn op 15 oktober a.s. (19.30 uur) in Den Horn. Dan zullen de concrete plannen per dorpshuis uitgewisseld worden en kijken we hoe we slim kunnen financieren en aanvullende financiering kunnen genereren. Daarna volgt uitvoering en afronding. Terwijl we de toekomst inreden was het opvallend stil op de parkeerplaats, alleen nog het zachte gesuis van elektrische motoren in de wind loste stilletjes op.
